KURMANCİ-TÜRKÇE İKİDİLLİLİĞİN TEMEL KODDA DEĞİŞİME AÇIK VE SINIRLI ALANLARI
Author: Orhan VAROL
Publishing Date: 2021
E-ISSN: 2687-5438
Volume 3, Issue 1
ABSTRACT:
Birlikte yaşamın doğal bir sonucu olarak toplumsal etkileşimler meydana gelir ve bu iletişimsel süreçte diller de belirli oranlarda birbirlerini etkileyerek farklılaşabilirler. Dilsel etkileşim ve buna bağlı olarak gerçekleşen farklılaşmalar, çokdilli alanlardan elde edilen veriler incelendiğinde, etkileşim sürecinin genellikle belirli bir düzen içinde gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Yani bazı dilsel birim, sözcük ve örüntülerden oluşan sözce alanları daha çok etkilenirken bazıları değişime karşı sınırlıdır. Bu çalışmada, Kurmanci Kürtçesi-Türkçe konuşucusu olan yirmi beş ikidillinin sözlü anlatılarında kod karıştırma ve değiştirme birimi olarak görülen, kullanım sıklığı ile ele alınan, üç bin civarındaki etkileşim öğesi, kaynak dilin belirlenmesi, aktarım oranları ve nitelikleri bakımından değerlendirildi. İkidillilerin birinci dili ve temel kodu olan Kurmancinin sözceleri ele alındığında, bazı dilbilgisel alanlar değişime daha açıkken çoğunun Kurmancinin bağımlı işlevsel biçimbirimleri nedeniyle sınırlayıcı görünümler sergilediği anlaşılmaktadır. Bundan dolayı ikidilli Kurmancisinde karma sözce alanları daha yaygındır. Çok sınırlı olsa da devam eden gerileyici ikidilliliğe bağlı olarak bağımsız ve bağımlı işlevsel birimler ile çekirdek sözlükçeye ait sözcükler ve buna bağlı olarak sözdizimsel anlam ağlarının da model kod olan baskın dilden temel kod olan alıcı dil alanlarına yerleşebilmeleri mümkündür.
Keywords: Dil etkileşimi, İkidillilik/Çokdillilik, Kürtçe/Kurmanci, Türkçe, Dilsel alanlar