Author: Said Shahzada HUSSAINI, İhsan ÖZKANY
Publishing Date: 2018
E-ISSN: 2147-9364
Volume: 6 Issue: 1
ABSTRACT:
Yeraltı maden ocaklarında kuyu duraylılığı çok önemlidir. Kuyu cidarında yapılacak olan tahkimat bunu sağlayabilmektedir. Bu çalışmada, 9m çaplı ve 900m derinliğe ulaşan düşey bir kuyunun beton tahkimat kalınlıkları, iki boyutlu sayısal analizler ile belirlenmiştir. Sayısal analizlerde farklı derinlik (Z), tek eksenli basma dayanımı (σci), kaya kütle sınıflama sistemi (M-RMR), kuyu kazısında patlatmaya dayalı çevre kayacın örselenme durumu (D) parametreleri kullanılmıştır. Dokuz metre çaplı kuyunun sırasıyla 100, 300, 500, 700 ve 900 metrelerinin her birinde M-RMR değerinin 10, 20, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100 olduğu durumlarda ve tek eksenli basma dayanımının 50MPa koşulu altında ve ayrıca patlatmaya dayalı kuyu çevre kayaçlarında oluşan örselenme (D=0 ve D=0.5) durumuna bağlı sayısal analizler Phase2 yazılımı ile yapılmıştır. Sonuç olarak parametrik bu çalışmada, toplam 100 senaryo analiz edilmiştir. Her bir senaryo için optimum beton tahkimat kalınlıkları (tc) belirlenmiştir. Phase2 yazılımından sırasıyla, en büyük asal gerilme (σ1), toplam deformasyon (U), kuyu çevre kayacında oluşan yenilen element sayısı, dayanım faktörü (SF) ve yenilen elementin bölge kalınlığı (ht) belirlenmiştir. Oluşturulan veri tabanı yardımıyla beton tahkimat tasarımı için bütünleyici 10 abak hazırlanmıştır. Kaya kütle sınıflama değerinin (M-RMR) bilinmesi durumunda; geliştirilen ilgili abak kullanılarak kuyu çevre kayacında yenilen bölge kalınlığı (ht), beton tahkimat kalınlığı (tc) ve bu beton tahkimatın uygulanması sonucunda kuyu cidarında oluşacak deformasyon miktarı (U) belirlenebilmektedir.
Keywords: Maden kuyusu, Beton tahkimat, Sayısal çözümlemeler